Ortodontik Acil Durumlar
Aşağıda ortodontik acil durumlar ve bunların tedavileri en hafiften en ağıra doğru sıralanmıştır. Yalnızca en şiddetli acil durumlar bir ortodontistin acil müdahalesini gerektirebilir. Bunların büyük çoğunluğu hastanın doktorunun yönlendirmesi ile kolaylıkla halledilebilir.
Ortodontik tedavi sırasında karşılaşabileceğiniz acil durumlara göz atmadan önce ağzınız içerisinde kullanılan tedavi araçlarını bilmeniz sizin için faydalı olacaktır.
Diş Arasına Yiyecek Sıkışması
Bu acil bir durum değildir ancak braket takan hasta için biraz rahatsız edici olabilir. Bir parça diş ipi ile kolayca çıkarılabilir. Yiyeceklerin çıkarılmasına yardımcı olması için diş ipinin ortasına küçük bir düğüm atmayı deneyin veya dişler ve diş telleri arasına sıkışan yiyecekleri çıkarmak için ara yüzey fırçası veya kürdan kullanın.
Ligatür çıkması veya gevşemesi
Ligatürler teli braket üzerinde tutmaya yarayan küçük yuvarlak lastik halkalar ya da küçük ince tellerdir. Eğer yerinden ayrılmış bir lastik ligatür varsa, steril cımbız kullanarak yerine geri oturtabilirsiniz. Bir ligatür tel gevşerse, onu steril cımbızla çıkarmanız yeterlidir. Tel ligatür ucu dudağa doğru çıkıyorsa ancak gevşek değilse, tahrişi ortadan kaldırmak için pamuklu çubuk veya kurşun kalem silgisi ile geriye doğru bükülebilir. Bir ligatür koptuğunda diğer ligatürler de onu takip edebilir. Tüm ligatürleri iyice gözden geçirin. Eksik, gevşemiş ya da kırık ligatürler konusunda ortodontist bilgilendirilmelidir.
Genel ağrı ve rahatsızlık
Braketler ve apareyleriniz ilk takıldıktan sonra ve aylık rutin ayarlamalardan sonra hastanın bir
veya iki gün rahatsızlık duyması normaldir. Dişler üç ila beş gün boyunca ısırma baskılarına karşı hassas olabilir ve yemek yerken sizi rahatsız edebilir. Ebeveynlerin Hastaya rahatsızlığın hem normal hem de geçici olduğu konusunda güvence vermesi önemlidir. Bu dönemde lütfen yumuşak bir diyete sadık kalın! . Hastanın ağzını ılık tuzlu suyla çalkalamasını sağlayın. Ağrı ve hassasiyet şiddetliyse, Asetaminofen (Tylenol, Parol) veya baş ağrısı veya benzeri ağrı için normalde ne alıyorsanız onu alın. Aspirin, İbuprofen (Motrin, Advil) ve Naproksen Sodyum (Naprosyn, Anaprox) aslında diş hareketini yavaşlatır, bu nedenle diş teli takarken bunların sık
kullanılması önerilmez.
Ağız Yaraları
Bazı hastalar ağız yaralarına karşı hassastır. Diş telleri bunlara neden olmasa da, diş tellerinden kaynaklanan tahriş nedeniyle bunlar daha da şiddetlenebilir veya daha da kötüleşebilir.
Yanaklarda, dudaklarda veya dilde bir veya daha fazla ülserasyon alanı ortaya çıkabilir. Bu acil bir durum değildir ancak hasta için oldukça rahatsız edici olabilir. Az miktarda topikal anestetik (Orabase veya Ora-Gel gibi) bir pamuk çubuk kullanılarak ülserli yüzeye doğrudan uygulanarak hızlı rahatlama sağlanabilir. Hastaya gerektiğinde yeniden bunu uygulamasını söyleyin.
Dudakların veya yanakların tahrişi
Bazen yeni braketler, özellikle hasta yemek yerken ağzı tahriş edebilir. Az miktarda tıbbi olmayan rahatlatma mumu, metal ve ağız arasında mükemmel bir tampon oluşturur. Küçük bir parçayı sıkıştırın ve küçük bir bezelye büyüklüğünde bir top haline getirin. Topu düzleştirin ve tamamen desteklerin bulunduğu tahrişe neden olan alana yerleştirin. Hasta daha rahat yemek yiyebilir. Hastaya balmumunun yanlışlıkla yutulması halinde bunun bir sorun olmadığını bildirin. Balmumu zararsızdır. Size nasıl yapılacağını klinikte göstereceğiz!
Çıkıntılı Tel
Bazen telin ucu yerinden çıkabilir, kayabilir ve hastanın ağzını tahriş edebilir. Teli dişe karşı düz olacak şekilde itmek için bir pamuklu çubuk veya kurşun kalem silgisi kullanın. Tel rahat bir pozisyona getirilemiyorsa, kabartma mumu ile kaplayın. (Rahatlatma mumunun uygulanmasına ilişkin talimatlar için yukarıdaki Dudakların veya Yanakların Tahrişi konusuna bakın!)
Hastanın ebeveyni ortodontisti sorun hakkında bilgilendirmelidir. Telin son derece rahatsız edici olduğu ve hastanın yakın zamanda ortodontistle görüşemeyeceği bir durumda, son çare olarak teli kesin! (Alanın çevresine katlanmış kağıt mendil veya gazlı bez kullanarak hastanın kesilen tel parçasını yutma olasılığını azaltın. Bir çift keskin makas kullanın ve çıkıntılı teli kesin. Tahriş olmuş bölgeye rahatlık sağlamak için rahatlatıcı balmumu hala gerekli olabilir.)
Dişlerde sallanma
Tedavi boyunca dişlerde sallanma beklenmelidir ve Merak etmeyin acil bir durum değildir! Bu normal bır durumdur. Dişlerin hareket edebilmesi için önce gevşemesi gerekir. Dişler yeniden düzeltilmiş yeni konumlarında sağlam bir şekilde sabitlenecektir.
Gevşek Braketler, Teller veya Bantlar
Braketler sabit ortodontik tedavide, özel bir yapıştırıcı ile dişlere yapıitırılan özel parçalardır. Genellikle her dişin merkezine yerleştirilirler. Hasta, ortodontik hastaların kaçınması gereken sert veya gevrek yiyeceklerden birini yemişse veya oyun veya spor sırasında ağzına darbe almışsa braket düşebilir. (Tüm hastaların, özellikle de braket taşıyanların, spor yaparken ağız
koruyucu takmaları gerekmektedir.) Braketiniz veya bandınız hala tele bağlıysa, yerinde bırakmalı ve rahatlık için gerekirse üzerine mum kapatabilirsiniz. Ebeveyn bilgilendirilmeli ve sonraki uygun adımları belirlemek için ortodontisti aramalıdır. Braket veya bant kolayca çıkarılabiliyorsa, bir zarfa koyun ve bir sonraki randevunuza götürmek üzere saklayın. Gevşek braket telin üzerinde dönmüş ve dışarı çıkmışsa ve hasta hemen ortodontiste götürülemiyorsa, rahatsızlığı hafifletmek ve daha fazla hasarı önlemek için geçici bir düzeltme yapabilir. Ancak yutmayı veya diğer yaralanmaları önlemek için dikkatli olun! Braketi tekrar yerine yerleştirmek için, steril cımbız kullanarak braketi tel boyunca iki diş arasına gelinceye kadar kaydırın. Braketi tekrar uygun konuma döndürün, ardından tekrar dişin ortasına doğru
kaydırın. Eğer ark teliniz gevşemişse: Bir cımbız veya iğne uçlu pense kullanarak telinizi tekrar yerine yerleştirmeye çalışın. Teli yerine bağlamak için bir parça diş ipi kullanmanızda bir sakınca yoktur: diş ipini eksik renkli halka contanın yerine braketin etrafına bağlayın. Teli rahat bir pozisyona yerleştiremiyorsanız ve ucunu mumla kaplamak işe yaramıyorsa, son çare olarak küçük bir tırnak makası kullanarak teli güvenli bir şekilde sabitlendiği son dişin arkasına klipsleyin. Telin ucu hala keskinse üzerine balmumu koyun,
Ağızdaki tel veya diğer parçaların yutulması
Bu nadirdir, ancak gerçekleştiğinde hasta için oldukça endişe verici olabilir. Hastanızı sakin kalmaya teşvik edin. Hasta aşırı öksürüyor veya nefes almakta zorlanıyorsa parça aspire edilmiş olabilir.
Parçayı görebiliyorsanız, dikkatlice çıkarmayı deneyebilirsiniz. Ancak zarar verme ihtimaliniz varsa bu girişimde bulunmayın. Duruma göre uygunsa hastanın diş tellerinde gevşeklik, tahriş gibi eksik parçadan kaynaklanabilecek sorunlar var mı diye incelenerek gevşeme ve tahrişlerde anlatıldığı gibi müdahalede bulunun! Parçayı göremiyorsanız ve aspire edilmiş olabileceğini düşünüyorsanız derhal ebeveyni/vasiyi ve ortodontisti bilgilendirin!
Ortodontik probleminizin acil olduğunu düşünüyorsanız, kliniğimizi(0 224 245 3172) arayabilir, whatsapp(05323539826) üzerinden mesaj atabilir yada online randevu linkini kullanrak doktorunuzdan görüntülü randevu alabilirsiniz! Yukarıda anlatılan sıkıntılı durumlar haricinde bir durum hakkında soru sormak ve bize danışmak için lütfen çekinmeyin.